اگرچه فست فود از سطح کیفی و کمی پایین تری نسبت به سایر رستوران ها برخوردار است، به جهت داشتن قیمت مناسب، سرعت بالای سرو و راحتی مصرف، امروزه بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. رستوران های فست فود می توانند بخشی از یک رستوران زنجیرهای یا فرانچایز باشند که مقررات استاندارد، مواد اولیه، دیزاین و لوازم مشخصی برای تمام شعب آن در نظر گرفته شده باشد. رستوران های زنجیره ای مک دونالد، کی اف سی و … در این دسته بندی قرار می گیرند. غذاهایی نظیر، انواع برگرها، ماهی، میگو و مرغ سوخاری، هاتداگ، استیک گوشت، سیبزمینی سرخ کرده، انواع پیتزا، انواع سالاد، انواع نوشیدنی ها و … در منو QSR به چشم می خورند. در فست فود ها معمولا غذاهای گوشتی فرآوری شده به سبک غربی در حجم زیاد از پیش تهیه و در هنگام سفارش فقط حرارت داده و دیزاین می شوند، سپس بستهبندی و به مشتریان تحویل می گردند. غذاهای رستوران های فست فود عمدتاً به صورت بیرون بر هستند، اما میزهایی نیز برای سرو غذا در محل فراهم شده است و خدمات پذیرایی محدودی روی میز ها به چشم می خورد، نظیر دستمال کاغذی.
رستوران های فست کژوال در سطح بالاتری نسبت به فست فود ها قرار می گیرند و تنوع غذایی بیشتر، قیمت بالاتر، کیفیت مناسب تر و محیط شیک تری دارند، با این حال به علت عدم سرویس دهی کامل، نسبت به رستوران های کژوال داینینگ مقرون به صرفه تر هستند. در فست کژوال ها معمولا غذاها را از مواد اولیه تازه، محلی و غیر منجمد آماده می کنند. بر خلاف فست فود ها که معمولا از مواد نیمه آماده و یخ زده استفاده می شود در این نوع رستوران ها مواد ارگانیک به صورت روزانه تهیه و از آنها برای آماده سازی غذا استفاده می شود و سپس غذا ها در بسته بندی های کاملا بهداشتی به مشتریان تحویل داده می شوند. در فست کژوال ها معمولا برای تحویل غذا خود مشتری باید به کانتر مراجعه کند و سینی غذای خود را به سر میز ببرد. همچنین در این رستوران ها امکان مشاهده پروسه آماده سازی غذا برای مشتریان وجود دارد. از این رو افرادی که به فست فود علاقه دارند و در عین حال سلامت و بهداشت مواد غذایی نیز برای آنها مهم است، در این نوع رستوران ها می توانند از خدمات خوبی بهره مند گردند. در ایران رستوران هایی در زیر مجموعه فست کژوال ها قرار می گیرند که محیط بهتر، فضای راحت تر و غذای سالم تری نسبت به فست فود ها داشته باشند و در منوی آن ها، ترکیبی از غذاهای آمریکایی و ایتالیایی با قیمت های مختلف وجود داشته باشد. در کشورهای دیگر اما رستوران های فست کژوال به طور معمول غذاهای فست فودی سرو نمی کنند بلکه غذاهایی مختص به آن کشور، منطقه یا محل را به مشتریان ارائه می دهند.
کژوال داینینگ یک سطح بالاتر از فست کژوال است و اصولا رستوران هایی هستند که محیطی دلنشین، مدرن و نسبتا لوکسی دارند و درآنها غذاهای متنوع، با کیفیت و قیمت بالا تهیه و سرو می شوند. تمام رستوران های کژوال داینینگ موظف هستند که بر روی تمام میزهای خود لیوان، سرویس چاقو، قاشق، چنگال، دستمال کاغذی، نمک، فلفل و … بصورت پیش فرض قرار دهند. رستوران های کژوال داینینگ در کشورهای اروپایی، دارای میز سرو انواع نوشیدنی های بین المللی هستند.
این نوع از رستوران ها دارای سبک مدرن و پر انرژی هستند و قیمت غذاهای آنها معمولا کمتر از فاین داینینگ و کژوال داینینگ می باشد. بسیاری از پروتکل های این رستوران سازگار با محیط زیست می باشد و در آنها غذاهای سالم، بهداشتی، محلی، ارگانیک و مقوی سرو می شود. برخی از آنها به دلیل سرو یک غذا با رسپی خاص شهرت بسیاری دارند. معمولا در قسمت بار آنها نوشیدنی های متنوعی سرو می شود. همچنین در این نوع رستوران ها به فضا، جلوه های بصری، دکوراسیون و دیزاین غذاها توجه ویژه ای می شود و برای به اشتراک گذاشتن عکس های زیبا در فضای مجازی بسیار مناسب هستند. کانتمپرری کژوال ها دارای یک جو دوستانه و ریلکس هستند که متناسب با ذائقه مشتریان، بخصوص نسل جوان، می باشند.
رستوران های کژوال پریمیوم به رستوران هایی اطلاق می شود که لاکچری هستند یعنی دارای محیط مدرن و لوکس، کیفیت غذای بی نظیر، تنوع غذایی بالا، قیمت های نجومی، موسیقی پس زمینه یا زنده و پرسنل حرفه ای هستند. در این رستوران ها آپشن های بسیاری جهت سفارش موجود است، زیرا منوی غذایی آنها شامل انواع کباب ها، غذاهای دریایی، غذای محلی، غذاهای بین المللی و فست فود است.
تعداد رستوران های فاین داینینگ در سطح جهان بسیار کم است و هر رستورانی نمی تواند این عنوان را کسب نماید، زیرا راه اندازی آن نیاز به صرف وقت و هزینه زیادی دارد. اکثر این رستوران های لاکچری در شهرهای توریستی مانند لندن، پاریس، رم و توکیو قرار دارند و دارای دیزاین و دکوراسیون منحصر به فردی هستند. غذاهای فاین داینینگ معمولا بسیار گران قیمت و دارای ظاهر، طعم، مزه و اسم عجیب هستند. گاهی ممکن است تا چندین ماه امکان رزرو کردن این نوع رستوران ها وجود نداشته باشد. هدف از راه اندازی این رستوران ها ایجاد یک محیط لوکس، تجملاتی و شیک است که برای همیشه خاطره آن در ذهن مشتریان ثروتمند ثبت گردد.
پیتزریا محلی است که فقط در آن پیتزا به عنوان غذای اصلی تهیه، فروخته و سرو می شود. منوی پیتزریا شامل انواع مختلف پیتزاهای ایتالیایی و آمریکایی می باشد که در سایز های گوناگون و با قیمت های متنوع ارائه می شوند. مشتریان می توانند یا غذای خود را در محل میل نمایند و یا بصورت بیرون بر خرید کنند.
این نمونه از رستوران ها به عنوان یک ترند جدید محسوب می شوند که این امکان را برای آشپزها، مهمانان و صاحبان آنها فراهم می آورد که غذا و مفهوم جدیدی از رستوران را بدون صرف هزینه گزاف و در یک محیط نامتعارف امتحان نماید. این نمونه از رستوران ها ماهیت موقتی دارند که در یک باغ، پشت بام، چادر، انبار متروکه، ساختمان قدیمی، قایق و… برای چند ساعت یا چند ماه بصورت خلاقانه فعالیت می کنند. در رستوان پاپ آپ امکان استفاده از غذاها بصورت بیرون بر، در محل یا سلف سرویس وجود دارد. جاذبه اصلی این نوع رستوران ها برای مشتریان معمولا نوآوری آنهاست، اما کیفیت و طعم بی نظیر غذا و نوشیدنی نیز ممکن است سبب گردد که تا مدت ها در ذهن افراد باقی بمانند. اگر فردی بخواهد اطمینان حاصل نماید که آیا نوع خاصی از غذا و رسپی در یک منطقه خاص محبوبیت دارد یا خیر، و یا اگر یک آشپز بخواهد مهارت های خود را پیش از کار فول تایم در رستوران بسنجد و یا ارتقا بخشد، ایده برپایی رستوران پاپ آپ به آنها کمک بسیاری می کند.
رستوران های دلیوری در سطح شهر حضور فیزیکی ندارند و فاقد مکانی برای ارائه غذا به صورت حضوری می باشند و سفارش فقط به صورت بیرون بر ثبت می شود. این نوع رستوران ها با مشتریان تنها از طریق تلفنی، وبسایت و یا پلتفرم های اجتماعی در ارتباط هستند. بنابراین، هزینههای سربار آنها به حداقل می رسد و صاحبان رستوران و سرآشپزها میتوانند تمرکز خود را فقط بر روی بهبود کیفیت و افزایش خلاقیت بگذارند و معمولا طیف وسیعی از مواد غذایی را پوشش می دهند. رستورانهای مجازی انعطاف پذیری بیشتری برای تغییر منوی خود دارند زیرا نسخه فیزیکی و چاپی وجود ندارند و هر بار فقط نیاز است که منوی آنلاین آبدیت شود.
این نوع رستوران ها ممکن است به دلیل داشتن جاذبه های بصری، تاریخچه غنی بنا، سرآشپز حرفه ای، کیفیت فوق العاده غذا، دکوراسیون لاکچری، سرو غذایی منحصر به فرد و … به عنوان یک جاذبه گردشگری محسوب شوند و توریسست های زیادی را از نقاط مختلف جهان ترغیب نماید که برای صرف غذا در آن رستوران خاص به آن منطقه سفر کنند. برای مثال در جاکارتا یک رستوران دستینیشن وجود دارد که مشتریان این رستوران با جرثقیل تا ارتفاع ۵۰ متری از سطح زمین بالا میروند تا صرف غذا در چنین ارتفاعی را تجربه کنند.
به محوطه ای بزرگ در یک مرکز خرید، فروشگاه، پاساژ و یا شاپینگ سنتر اطلاق می شود که در آن مجموعه ای بهم پیوسته از رستوران ها، غذاخوری ها و کافی شاپ های کوچک و بزرگ با برند های مختلف، اقدام به فروش مواد غذایی متنوع داخلی و بین المللی می کنند. هر فودکورت از تعدادی غرفه تشکیل شده است که هر کدام از آنها کانتر فروش و آشپزخانه مجزای خود را دارد. هدف اصلی تاسیس فودکورت ها این است که افرادی که برای خرید و تفریح به یک مجموعه مراجعه می کنند، مجبور نباشند برای صرف غذا محل را ترک نمایند. مشتریان بعد از انتخاب غذای مورد علاقه خود از یکی از غرفه ها می توانند در یک سالن غذاخوری مشترک بنشینند و وعده غذایی خود را میل کنند و یا بصورت بیرون بر با بسته بندی مناسب خرید نمایند. گوناگونی و تنوع غذایی فوت کورت ها نظیر انواع پیتزا، همبرگر، مرغ سوخاری، کباب، غذای سنتی و بین المللی، دسرها، سالادها، نوشیدنی ها و … پاسخگوی نیاز انواع ذائقه ها می باشد. فوت کورت ها انتخاب مناسبی برای افراد مشکل پسند و در عین حال ماجراجو محسوب می شوند.
این نوع غذاخوری ها در قالب و فرم های مختلفی فعالیت می کنند و راه اندازی آنها معمولا نیاز به صرف هزینه زیادی ندارد. غذا بصورت محدود در آنها تهیه و سرو می شود و جهت تسریع امور مواد غذایی تا حدودی از پیش تهیه و نگهداری می شوند و سایر امور آماده سازی در حضور مشتریان انجام می گیرد. این دکه ها و کامیون ها آپشن مناسبی برای مشتریانی که قصد صرفه جویی در وقت، انرژی و هزینه دارند محسوب می شوند و غالبا در مجاورت پارک ها و یا خیابان های پر تردد یافت می شوند.
به رستوران هایی گفته می شود که از قبل چندین نوع غذا به همراه دسر روي ميزها به طرز زیبایی چيده شده اند و این بر عهده خود مشتری است که بر سر میزها برود و از خود پذیرایی کند. در این نوع رستوران ها فرد قادر است با پرداخت یک هزینه ثابت از انواع غذا های اصلی و فرعی موجود در منو به هر میزان که مایل است استفاده نماید. در واقع رستوران های سلف سرویس این امکان را برای مشتریان فراهم می آورند که بنا بر ذائقه خود، غذا انتخاب نمایند. در این نوع رستوران مواد غذایی بر روی چندین میز به ترتیب قرار گرفته اند و به محض اتمام یا کمبود موجودی، محتویات ظروف توسط پرسنل رستوران مجدد شارژ می گردد.
بیسترو ابتدا در پاریس، سپس در سرتاسر فرانسه و اینک در بیشتر شهرهای اروپایی مشاهده می شود. بیسترو کافه رستورانی کوچک است که در محیطی ساده و دوستانه غذاهایی ارزان قیمت همراه با نوشیدنی های متنوع ارائه می شود. در واقع بیستروها بیشتر با نوع غذاهایشان شناخته میشوند که غذاهای خانگی به سبک فرانسوی و با پخت ملایم در بشقاب هایی پر سرو می شوند و تمام وعدهها را سرو میکنند. بطور معمول بیسترو برای غذاها و اتمسفرش شناخته میشود که میتواند شلوغ، زنده و در جریان باشد. شما در بیستروها میتوانید از زوجهای جوان تا دوستانی که برای دورهمی آمدهاند را مشاهده کنید. بهترین تعریفی که برای کافه های پیشرفته ایرانی می توان داشت، استفاده از همان لفظ بیسترو است، یعنی مکانی که در آن پاستا، برگر و سایر غذاهای سبک سرو می شود. در کشورهای خارجی، در بیستروها غذاهایی ارزان تر از فست فودها ارائه می شود، در صورتی که در ایران این قضیه ممکن است همیشه صادق نباشد.
کافی شاپ (Coffee Shop/Coffee House)
کافی شاپ ها از لحاظ چیدمان و منو چیزی بین کافه و رستوران ها هستند که در آنها انواع نوشیدنی های گرم و سرد، ساندویچ ها، اسنک ها، کیک ها، دسرها ،پاستاها و … بسته به نوع سنتی و یا مدرن بودن فضا سرو می شوند. هزینه استفاده از خدمات کافی شاپ مقرون به صرفه تر از رستوران است. کافی شاپ ها یک فضای دوستانه و صمیمی برای اهداف مختلف نظیر، جلسات، دورهمی های دوستانه، نوشیدن قهوه و… فراهم می آورند و ممکن است برای برخی از افراد تبدیل به پاتوق شوند. در این مکان ها باید توجه ویژه ای به نورپردازی، دکوراسیون، موسیقی و چیدمان تجهیزات کرد تا یک فضای دنج و ریلکس برای مشتریان ایجاد شود. در کافی شاپ ها غالبا منو را بر روی میز قرار میدهند و ویتر برای گرفتن سفارش بر سر میز حاضر میشود تا سفارش را ثبت کند، سپس هزینه در هنگام خروج پرداخت می گردد.
این غذاخوریها اصالتی آمریکایی دارند و بیشتر در مناطق پرتردد و مرکز شهرها به چشم می خورند تا کارمندان و دانش آموزان بتوانند به عنوان یک استراحتگاه در آنها توقف کنند و وعده غذایی خود را میل کنند. بسیاری از آنها 24 ساعت شبانه روز به مشتریان سرویس و خدمات با قیمت مناسب ارائه می دهند. غالبا یک کانتر طویل در دکوراسیون داخلی این رستوران ها به چشم می خورد و دارای بار برای سرو انواع نوشیدنی های الکلی و غیر الکلی می باشند. غذاهایی که معمولا در این مکان سرو میشوند سرخ کردنی هستند، نظیر هات داگ، برگر، اسنک، املت و….
در رستوران های خانوادگی معمولا مین کورس در ظروف بزرگ، دیس یا سینی در وسط میز قرار می گیرد تا افراد حاضر بر سر میز بتوانند بصورت اشتراکی از آنها استفاده کنند. از آنجایی که وسایل پذیرایی و ظروف به تعداد کافی وجود دارد هر فرد می تواند به اندازه دلخواه برای خود غذا بکشد و غذای اصلی را با دیگر اعضا تقسیم کند. در برخی از رستورانهای خانوادگی می توان در خواست نمود که غذا را به صورت جداگانه یا پرسی سرو کنند. این رستوران ها غالبا دارای منوی ویژه برای کودکان هستند و خانواده ها به عنوان مشتریان هدف آنها در نظر گرفته می شوند. رستوران های خانوادگی معمولا از کژوال داینینگ ها محیط ریلکس تر و دوستانه تری دارند. بسیاری از این رستورانها دارای فضا و دکوراسیون معمولی هستند و منوی آنها لاکچری نیست، اما همین محیط و منو میتواند یک شب به یادماندنی را برای تمام اعضای خانواده رقم بزند. با این حال رستورانهای مجلل خانوادگی نیز در برخی از مناطق یافت می شوند.
این رستوران ها به صورت اختصاصی به سرو انواع استیک، فیله و گوشت گریل شده می پردازند و معمولا آیتم های منو آنها دارای قیمت بالایی می باشند.
گریل روم به رستوران هایی اطلاق می شود که کلیه اغذیه طبخ و ارائه شده در آن به روش گریل تهیه می شوند. منوی این رستوران ها را اغلب انواع استیک و سبزیجات و … تشکیل می دهد. دراین نوع رستوران ها قسمت طبخ غذا توسط مشتریان قابل رویت است.
این نوع رستوران ها دارای منوی محدودی می باشند و معمولا تمرکز صاحبان آنها به عرضه یک غذا بصورت اختصاصی می باشد تا یک تجربه خارق العاده از طعم و مزه آن غذای خاص برای همیشه در ذهن مشتری باقی بماند. به عنوان مثال ممکن است یک رستوران اسپشیالتی فقط به فروش غذاهای فینگر فود بپردازد. معمولا به دلیل کیفیت بالای مواد اولیه استفاده شده در این نوع رستوران ها، قیمت غذاها از رستوران های عادی بیشتر می باشد.
در هتل های بین المللی و لوکس که از گرید بالایی برخوردار هستند، مکان ویژه به نام داینینگ روم جهت پذیرایی غذا وجود دارد که دارای ویژگی های خاصی است، نظیر استفاده از نور ملایم، پخش موسیقی زنده تک نوازی، استفاده از بهترین وسایل پذیرایی، دیزاین محیط با گیاهان زینتی، وجود میز وصندلی از بهترین متریال، انتخاب رنگ های لاکچری درطراحی دکوراسیون و …. نیروی انسانی در اینگونه رستوران ها غالبا مرد بوده که آشنایی کامل به روش های استاندارد پذیرایی را دارند تا بهترین خدمات به میهمان ارائه گردد. منوی ارائه شده در این نوع رستوران ها معمولا محدود بوده اما به لحاظ قیمت گرانتر است. میهمانان خاص و ویژه در این رستوران ها در فضایی اختصاصی بنام PRIVATE DINING ROOM پذیرایی می شوند.
این سبک رستوران ها، غذاهای مربوط به یک ملیت و قومیت خاص را ارائه می دهند و مواد تشکیلدهنده غذاها و تکنیک های طبخشان متعلق به فرهنگ خاصی است. رستورانهای چینی، یونانی، ایتالیایی و مکزیکی نمونه هایی از رستوران های قومی محسوب می شوند. اکثر این رستوران ها مستقل هستند و شعبه ای ندارند. همچنین غالبا در شهرهای بزرگ یا مناطق مهاجر پذیر و پر جنب و جوش مشاهده می شوند.
بال روم ها مکان هایی در هتل جهت برگزاری ضیافت ها و مهمانی های مجلل هستند که در مقایسه با دیگر مکان های پذیرایی از فضای بزرگتر و ارتفاع بیشتری برخوردار هستند و معمولا جهت پوشش دیوارهای آن از مخمل، ماهوت و کاغذ دیواری استفاده می شود. با توجه به کاربردهای گوناگون این سالن ها در برگزاری مراسم، معمولا از یک روش خاص جهت چیدمان و پذیرایی استفاده نمی شود. به عبارت دیگر سالن های بال روم بصورت چند منظوره طراحی می شوند و دارای سن ثابت ویا متحرک بوده تا در میهمانی های مختلف مورد استفاده بهینه قرار گیرند. بال روم ها از لحاظ نورپردازی و پخش صوت دارای تجهیزات حرفه ای هستند و لوسترهای مجللی دارند. همچنین در این سالن ها اتاقی جهت استقرار خبرنگاران و اتاقی جهت تجدید آرایش بانوان و یا تعوض لباس آقایان درنظر گرفته شده است.
نوعی از رستوران با محیط و معماری سنتی ایرانی است که در آن انواع غذاهای سنتی ایرانی در فضایی دلنشین سرو می شوند. سفره خانه ها به سه دسته سرپوشیده، روباز و ترکیبی تقسیم بندی می شوند. دکوراسیون یک سفرهخانه سنتی به طور کلی با رستوران های مدرن تفاوت دارد و در آن از عناصر سنتی، نظیر تخت های چوبی، سماور، پشتی، گلیم و یا المان های دیگر استفاده می شود. همچنین به طور معمول موسیقی سنتی زنده نیز در محل اجرا می شود که یک فضای آرامشبخش برای حاضرین ایجاد می کند. منوی سفرخانه ها غالبا شامل انواع غذاهای محلی ایرانی، چلوکباب ها، دیزی و … می باشد. در برخی از سفره خانه ها علاوه بر مواد غذایی، قلیان و چایی نیز به مشتریان ارائه می شوند.
طباخی نوعی از غذاخوری سنتی ایرانی است که در آن غذاهای چرب و پر انرژی نظیر کله پاچه، خوراک مغز، خوراک زبان و … به مشتریان ارائه می شود که بیشتر این غذاها از پختن سر، دست و سایر اندام های درونی گوسفند تهیه می شوند. بسته به مساحت و فضای طباخی افراد می توانند بصورت بیرون بر خرید نمایند و یا در همان محل غذای خود را میل کنند.
مکانی است که به صورت حرفهای به عرضه و توزیع نوعی خوراک سنتی ایرانی به نام آبگوشت (دیزی، شوربا، پیتی) میپردازد که در ظروف سنگی و یا سفالی مخصوص سرو می شود. طباخان برای تهیه آبگوشت از گوشت و دنبه گوسفندی، سیب زمینی، گوجه فرنگی و برخی حبوبات از قبیل نخود و لوبیا استفاده می کنند. به طور معمول در دیزی سراها نان سنگگ، دوغ، پیاز، ریحان و ترشی در کنار غذا سرو می شود. فضای دیزی سرا می تواند بصورت سنتی و نوستالژیک یا مدرن و شیک باشد.
چلوکبابی محل طبخ و سرو انواع چلو، کباب و خورشت های ایرانی است. معمولا در منوی این نوع غذاخوری ها آیتم هایی نظیر کباب برگ، کوبیده، کنجه، ششلیک، سلطانی، قرمه سبزی، قیمه و … با رنج قیمت متفاوت به چشم می خورد. در چلوکبابی واحد شمارش دست است. یک دست چلوکباب معمولاً متشکل از یک بشقاب پر از پلو، یک یا دو سیخ کباب، یک قالب کره، گوجه فرنگی کباب شده، سماق، پیاز و نوشیدنی است.